رشته مهندسی معدن از جمله رشته هایی است که داوطلبان از طریق کنکور ریاضی میتوانند در دانشگاه در آن به ادامه تحصیل بپردازند. مهندسان معدن در تاسیسات استخراج معادن و استخراج مواد معدنی فعالیت می کنند. آنها مسئول هماهنگی و نظارت بر کلیه فعالیتهای معدن شامل حفر، استخراج و انتقال مواد معدنی به خارج از معدن هستندودر توسعه، طراحی و ارزیابی و آزمایش ماشین آلات و فرایندهای برداشت مواد معدنی تخصص دارند.
در این مقاله به معرفی رشته مهندسی معدن می پردازیم. رتبه قبولی، دروس، میزان درآمد، مزایا و معایب و مدت تحصیل در آن را بررسی می کنیم. با گرایش های آن برای ادامه تحصیل آشنا می شوید. در نهایت با مشورت و شناخت کامل می توانید تصمیم بگیرید که وارد این رشته بشوید یا خیر. پس تا آخر این مقاله همراه ما باشید.🤗
معرفی رشته مهندسی معدن
مهندسی معدن یک رشته مهندسی است که شامل به کار بردن علم و فناوری در استخراج و فرآوری مواد معدنی از یک محیط طبیعی است، که شامل ارزیابی ، برنامه ریزی و نظارت بر ساخت معدن میشود. یک مهندس معدن از طریق تمام مراحل عملیات استخراج – اکتشاف و کشف منابع معدنی، مطالعات امکان سنجی، طراحی معدن، توسعه برنامه ها و تولید، برنامه ریزی، پردازش و حتی بازاریابی – در یک پروژه مشارکت خواهد داشت.
مهندسان معدن وظیفه مکان یابی ذخایر طبیعی مواد معدنی، نفت و سایر منابع طبیعی مفید را بر عهده دارند و نقشه ها، تونل ها، شیب ها یا معادن استخراج ایمن این منابع از زیر زمین را تعیین می کنند. منابع طبیعی می تواند زغال سنگ، نفت، مواد معدنی فلزی یا غیر فلزی و غیره باشد. یک مهندس معدن در حالی که قصد دارد منابع طبیعی را از زیر زمین استخراج کند، باید بهداشت، ایمنی و رفاه کارگران را در نظر داشته باشد.
مهندسان معدن موظفند از سایر رشته ها نیز آگاهی داشته باشند. اینها شامل زمین شناسی، مهندسی عمران و مکانیک، متالورژی، تجارت، اقتصاد، مدیریت و فناوری اطلاعات است. تعیین عملی بودن استخراج کانسار سنگ معدن، طراحی سیستم تهویه برای یک معدن زیرزمینی، تحقیق در مورد توسعه فرآیند استخراج جدید از جمله فعالیت های مهندسان معدن است.
مدت تحصیل و دروس رشته مهندسی معدن
تعداد واحدهای درسی دوره کارشناسی رشته مهندسی معدن 140واحد می باشد. برخی از مهمترین دروسی که در رشته مهندسی معدن تدریس میشوند عبارت هستند از:
- ریاضیات عمومی 1 و 2
- زمین شناسی عمومی
- معادلات دیفرانسیل
- آمار و احتمالات مهندسی
- زمین آمار
- ریاضیات مهندسی
- استاتیک
- مقاومت مصالح
- دینامیک
- مکانیک سیالات
- سنگ شناسی
- زمین شناسی ساختمانی
- زمین شناسی اقتصادی
- طراحی و استخراج معادن روباز
- طراحی و استخراج معادن زیرزمینی
- آتشکاری در معادن (طراحی روشهای انفجار در معادن)
- طراحی تهویه در معادن
- آبکشی در معادن (طراحی شبکه انتقال آب معادن براساس دانش هیدرولیک)
- مکانیک سنگ
- نگهداری در معادن (تحلیل مقاومت و تحلیل معادن زیر زمینی)
- کانه آرایی و فلوتاسیون
- اصول اکتشاف و ارزیابی ذخایر معدنی
ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر رشته مهندسی معدن
در مورد کلیه گرایش های کارشناسی ارشد مهندسی معدن می توان گفت ادامه تحصیل در داخل و خارج کشور در مقطع دکترا امکان پذیر است.
کارشناسی ارشد مهندسی معدن شامل: مهندسی معدن گرایش فراوری مواد معدنی _ مهندسی معدن گرایش اکتشاف معدن _ مهندسی معدن گرایش مکانیک سنگ _ مهندسی معدن گرایش استخراج معدن _ اکتشاف نفت _ محیط زیست معدنی
آمریکا و استرالیا بهترین کشورها برای ادامه تحصیل در رشته مهندسی معدن،هستند. کانادا، سوئد، انگلستان، جمهوری چک، آلمان، فرانسه، اتریش، روسیه، چین و هند را نیز میتوان در این زمینه نام برد. مهندسان معدن در کشورهایی مانند دبی، امارات و کویت تقاضای زیادی دارند.
دانشجویان و فارغ التحصیلان این رشته با یادگیری زبان کشور مقصد، افزایش مهارت در بکارگیری نرم افزار های مورد نیاز این رشته، چاپ مقالات معتبر، شرکت در همایش ها و مسابقات بین المللی، معدل بالا در مقطع کارشناسی و … و مشارکت در پروژه های مهم میتوانند شانس پذیرش خود را در کشور مورد نظر بیشتر کنند.
بازار کار، موقعیت شغلی و میزان درآمد مهندسی معدن
مهندسان معدن چه کاری انجام می دهند؟
مهندسان معدن هم معادن روباز و هم زیرزمینی را طراحی می کنند، بر ساخت و سازه های معدن نظارت می کنند، حمل و نقل مواد معدنی را به کارخانه های فرآوری برنامه ریزی می کنند، تولید را نظارت می کنند و گزارش ها را تهیه می کنند. آنها ویژگی های زمین شناسی سایت های استخراج را ارزیابی می کنند و ساختارها، تجهیزات و فرایندهای مورد استفاده را در یک عملیات خاص تعیین می کنند.
این متخصصان همچنین اطمینان حاصل می کنند که عملیات مین گذاری به روش های سازگار با محیط زیست انجام می شود. آنها همچنین ممکن است تخصص خود را در زمینه احیای زمین، آلودگی آب و هوا و مسائل پایداری به کار گیرند.
مهندسان معدن با مدرک پیشرفته ممکن است در کالج ها و دانشگاه ها تدریس کنند.
- ارزیابی سایت های جدید.
- مدیریت بودجه و هزینه و سازماندهی لوازم.
- آموزش و نظارت بر کارکنان.
- ارتباط و مشاوره با کارمندان مدیریتی و فنی (زمین شناسان ، مهندسان و غیره)
- تعیین خطرات استخراج
- استفاده از برنامه های تخصصی رایانه برای به حداکثر رساندن برنامه ریزی و تولید.
- نظارت و ارزیابی عملکرد زیرزمینی.
- مدیریت پروژه های ساختمانی (به عنوان مثال برای بازیابی سایت ها ، پر کردن تونلهای استفاده نشده و غیره).
- اطمینان از انطباق عملیات و تجهیزات با الزامات بهداشتی و ایمنی.
- برنامه ریزی و اجرای سیستم های استخراج.
مهندس معدن کجا کار می کند؟
مهندسان معدن بیشتر در پروژه های معدنی در مکان های دور کار می کنند. با این حال، برخی در عملیات شن و ماسه واقع در نزدیکی شهرهای بزرگ کار می کنند. با گذشت زمان، آنها ممکن است به در مراکز اداری در شرکت های معدنی یا شرکت های مشاوره، که معمولاً در نزدیکی کلانشهرهای بزرگ واقع شده اند ، کار کنند.
از سال 2012 ، 30٪ مهندسان معدن و زمین شناسی در خدمات معماری، مهندسی و خدمات مرتبط مشغول به کار بودند. 17٪ در استخراج سنگ معدن فلز، و 10٪ در استخراج ذغال سنگ کار می کنند. 8٪ به عنوان مدیر شرکتها کار می کردند و 6٪ دیگر در فعالیتهای پشتیبانی معدن اشتغال داشتند.
بیشتر مهندسان معدن تمام وقت کار می کنند. افرادی که در مکان های دور افتاده هستند ممکن است برنامه هایی با شیفت های متغیر داشته باشند که بیش از 40 ساعت در هفته باشد.
درآمد و حقوق مهندس معدن
چناچه مهندسان معدن در سازمان های دولتی مشغول به کار شوند، براساس قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق دریافت می کنند. اگر هم در بخش خصوصی شاغل باشند، با توجه به میزان مهارت، توانمندی، تجربه و همچنین نوع قرارداد و توافق صورت گرفته با کارفرما، درآمدهای مختلفی دارند. البته نوع فعالیت و بخشی که مهندس معدن در آن کار میکند نیز در میزان درآمد او تاثیرگذار است.
مهندس معدن می تواند در سازمان های دولتی مختلف مانند وزارت نفت، وزارت صنایع، راه آهن و مترو، انرژی اتمی، وزارت راه، وزارت نیرو، شرکت های تولید مواد معدنی، آزمایشگاه های مواد معدنی، تامین تجهیزات و شرکت هایی که در حوزه معدن و زمین شناسی فعالیت دارند استخدام شود. مهندس معدن قادر است در یک زمینه مشخص مانند ایمنی و سلامت یا مواد منفجره تخصص پیدا کرده و همچنین با به دست آوردن تجربه کافی مدیر عملیاتی یا مدیر پروژه بشود.
اگر مهندس معدن سرمایه زیاد و تجربه کافی داشته باشد می تواند به طور مستقل در زمینه مهندسی معدن شرکت تاسیس کند و به فعالیت بپردازد.
در پژوهش صورت گرفته توسط تعدادی از متخصصانی که در زمینه مشاغل کشور فعال هستند، گروه های مختلف شغلی از نظر درآمدی مورد بررسی قرار داده شده. بر این اساس میانگین حقوق مهندس معدن در گروههای مختلف شغلی استخراج شده است.
تحقیقات زیادی روی افراد شاغل در شرکتها و سازمانها (دولتی یا خصوصی) صورت گرفته است. در خصوص افراد کارآفرین که کار مستقلی در زمینه تخصصشان، راه اندازی کرده اند، شرایط متفاوت است. آنها براساس سطح فعالیت، تلاش، تخصص و پشتکارشان درآمد های مختلفی دارند.
با وجود غنی بودن کشور ایران از معادن مواد معدنی و طبیعی مختلف و همچینین بسترهای طبیعی مناسبی که برای بخش معدن وجود دارد، پیشرفت کافی در رشته مهندسی معدن صورت نگرفته است و این موضوع عامل محدود بودن تعداد شرکت هایی که در حوزه معدن فعالیت میکنند شده است و فرصت های استخدامی مهندسان معدن با کمبود مواجه است. اگر که به مهندسی معدن توجه شود و امکانات کافی برای پیشرفت آن وجود داشته باشد، می توان به بهبود یافتن بازارکار این رشته امیدوار شد.
همچنین در کشورهایی که معادن بسیاری دارند و نیروی کاری کافی در حوزه معدن ندارند، مثل استرالیا، شرایط کاری مناسبی برای مهندسان معدن قرار داده شده است.
تواناییهای لازم برای رشته مهندسی معدن
- خلاقیت: توانایی ایجاد فرآیندهای جدید تولید به منظور کاهش استفاده از مواد، منابع، زمان یا نیروی کار در حالی که هنوز همان هدف را انجام می دهید.
- مهارت های تحلیلی، حل مسئله و تفکر انتقادی: توانایی درک و شناسایی مسائل یا مشکلات سازمان با استفاده از تفکر انتقادی و منطق به منظور ارائه راه حل های صحیح. شناسایی نقاط قوت و ضعف راه حلها، نتیجه گیری ها، یا رویکردهای جایگزین برای مشکلات؛ و دقت در محاسبات و تحلیل های خود.
- مهارت های بین فردی و ارتباطی عالی: برقراری ارتباط واضح، چه کلامی و چه کتبی، به منظور انتقال دستورالعمل های روشن به همکارانشان.داشتن مهارت شنیداری عالی به منظور درک کامل ایده ها و مشکلات هنگام ملاقات با مشتریان برای اولین بار. توانایی خواندن و نوشتن گزارش های فنی و
توانایی کار در کنار سایر افراد حرفه ای و ایجاد ارتباط بین جنبه های فنی و تجاری یک سازمان نیاز است. - مهارت های ریاضی: استفاده از اصول ریاضی و سایر مباحث پیشرفته ریاضی برای تجزیه و تحلیل، طراحی و عیب یابی. و استفاده از مفاهیم پایه مهندسی برای طراحی فرایندهای جدید.
- مهارتهای سازمانی و مدیریت زمان و توجه زیاد به جزئیات: توانایی کار مستقل و به عنوان بخشی از یک تیم در یک محیط پر تنش ، توانایی مدیریت بیش از یک پروژه در یک زمان و توانایی اولویت دادن به وظایف و مسئولیتها را بر این اساس داشته باشید.
زبان انگلیسی جز ضروریات هر رشتههای دانشگاهی است. اگر دانش کافی زبان انگلیسی داشته باشید این امکان وجود دارد که بدون هیچ مشکلی زبان تخصصی رشته دانشگاهی خود را بخوبی فرا گیرند.
نقاط ضعف رشته مهندسی معدن
- دشوار بودن اشتغال مهندسی معدن برای خانم ها
- به علت عدم استفاده درست از ابزار و تجهیزات و تکنیک ها ی جدید در این حوزه بهره وری عملیات معدن پایین است.
- عدم تناسب مهندسی معدن با فرصت های شغلی موجود موجب بیکاری فارغ التحصیلان این رشته میاشد.
- محدود بودن فعالیتهای تحقیقاتی و پژوهشی در این حوزه
در صورتی که تمایل به قبولی در رشته مهندسی معدن دانشگاه های برتر ایران را دارید، پیشنهاد می کنیم که از مشاوره تلفنی انتخاب رشته کنکور سراسری استفاده کنید.
آخرین رتبه قبولی رشته مهندسی معدن
در رشته های گروه ریاضی برخلاف تجربی ، دانشگاه بیشتر از رشته تعیین کننده رتبه لازم برای قبولی است. به دلیل تعدد دانشگاه های پذیرش کننده، بازه رتبه قبولی رشته مهندسی معدن بسیار بزرگ است.
آخرین رتبه قبولی در رشته مهندسی معدن به این صورت است:
- منطقه 1 : حدود 21000 تا 21400
- منطقه 2 : حدود 34000 تا 34600
- منطقه 3 : حدود 22000 تا 22500
این آمار با توجه به قبولی های رشته مهندسی معدن در سال های گذشته است. دقت کنید که همیشه این اعداد ثابت نیستند و هر سال با توجه به انتخاب رشته داوطلبان، ممکن است قدری تغییر کند. همچنین بومی بودن هم تاثیر مهم در قبولی در شهر خودتان دارد.
حالا اگر می خواهید بدانید که در این رشته قبول می شوید یا نه، مقاله تخمین رتبه کنکور را مطالعه کنید. در این مقاله روش های تخمین رتبه را معرفی کرده ایم.
خلاصه مقاله معرفی رشته مهندسی معدن
رشته مهندسی معدن در کنار مزایایی همچون درآمد نسبتا مناسب و بازار کار خوب، سختی هایی نیز دارد به همین علت قبل از انتخاب این رشته بهتر است اطلاعات کسب کرده و خوب فکر کنید تا تصمیم درستی بگیرید. آخرین رتبه قبولی در رشته مهندسی معدن در منطقه یک 21000 در منطقه دو 34000 و در منطقه سه 22000 می باشد همچنین درآمد این رشته در سال 1403 از حداقل 10 میلیون تومان شروع می شود و بسته محیط کار و مهارت فرد بیشتر می شود.
انتخاب رشته از اساسی ترین تصمیم های زندگی است که آینده تحصیلی و شغلی ما را تغییر می دهد اگر شما نیز در این مورد سردرگم هستید و نگران انتخاب رشته خود هستید و می خواهید انتخاب رشته خوبی انجام دهید می توانید به صفحه مشاوره کنکور بروید و از مشاوران باتجربه و خبره دورخیز کمک بگیرید همچنین هر گونه سوالی در مورد انتخاب رشته داشتید می توانید در قسمت نظرات مطرح کنید تا مشاوران ما در سریع ترین زمان به آن پاسخ بدهند.😊