مهندسی دریا شاخه ای از مهندسی است که به ساخت و ساز و همچنین بهره برداری از تجهیزات مکانیکی صنایع دریایی، اسکله ها و تاسیسات بندرگاه می پردازد. کار اساسی یک مهندس دریا طراحی، ساخت و نگهداری وسایل نقلیه و سازه های استفاده شده روی آب یا اطراف آن است. این شامل کشتی ها، ناوهای هواپیمابر، زیردریایی ها، قایق های بادبانی، تانکرها و غیره است.
در این مقاله به معرفی رشته مهندسی دریا می پردازیم. رتبه قبولی، دروس، میزان درآمد، مزایا و معایب و مدت تحصیل در آن را بررسی می کنیم. با گرایش های آن برای ادامه تحصیل آشنا می شوید. در نهایت با مشورت و شناخت کامل می توانید تصمیم بگیرید که وارد این رشته بشوید یا خیر.
معرفی رشته مهندسی دریا
مهندس دریا کسی است که کشتی ها، قایق ها، زیردریایی، سکوهای دریایی و تجهیزات حفاری را طراحی، تولید، آزمایش و تعمیر می کند. آنها اغلب برای طراحی همه چیز از قایق های تفریحی کوچک و قایق های ماهیگیری گرفته تا زیردریایی ها و ناوهای هواپیمابر از نزدیک با معماران نیروی دریایی همکاری می کنند.
یک مهندس دریا (یا مهندس کشتی) در تحقیق، توسعه و ساخت شناورهای جدید دریایی و اجزای سازنده آنها فعالیت می کند. این شامل ایجاد طرح های اولیه، طراحی موتورها و سیستم های پیشرانه، آزمایش نمونه های اولیه و نظارت بر ساخت کشتی ها است.
مهندسین دریا می توانند در انواع خاصی از شناورها کار کنند (به عنوان مثال قایق های مسافربری، قایق های بادبانی، کشتی های تفریحی، زیردریایی ها، یا ناوهای جنگی و ناوهای هواپیمابر). او اغلب بر ساخت نمونه های اولیه نظارت می کند و به آزمایش و تغییر قایق های تولید شده کمک می کند.
هنگام کار بر روی کشتی های تفریحی کوچکتر، مانند قایق های بادبانی، قایق های تندرو و قایق های ماهیگیری، مهندسان دریا مدل های جدیدی را طراحی می کنند، انواع مختلف سیستم های شناور را بهبود می بخشند، انواع مختلفی از سیستم های سوخت، سیستم های ناوبری، سیستم های فرمان و پیشرانه را آزمایش می کنند.
هنگام کار بر روی کشتی های بزرگتر مانند کشتی های تفریحی یا کشتی های اقیانوس پیما، مهندسان دریا از برنامه های پیش نویس با کمک رایانه برای انجام آزمایش های کارآیی شبیه سازی شده و طراحی سیستم ها استفاده می کنند. این مهندس بسیار درگیر مراحل ساخت هستند و دانش تخصصی در مورد سیستم های تامین برق در مقیاس بزرگ و دستگاه های پیشرانه را دارند.
مهندسین دریایی وظیفه طراحی سیستم ها را دارند مانند:
– سیستم های فرمان یا کنترل
– سیستم های پیشرانه (توربین گاز، موتور دیزل، یا راکتور هسته ای)
– سیستم های مکانیکی و الکتریکی
مدت تحصیل و دروس رشته مهندسی دریا
تعداد واحدهای درسی دوره کارشناسی رشته مهندسی دریا 140واحد می باشد. برخی از مهمترین دروسی که در رشته مهندسی دریا تدریس میشوند عبارت هستند از:
- ترمودینامیک
- مکانیک سیالات
- طراحی اجزاء و ماشین
- انتقال حرارت
- کنترل اتوماتیک
- شناخت کشتی
- الکترونیک ارتباطات
- آرشیتکت کشتی
- کمک های اولیه
- دریانوردی و ملوانی
- ماشین دریایی
- صافی های فرعی
- سیستم های انتقال قدرت.
- ملوانی 1
- ملوانی 2
- دستگاه های الکترونیکی و کمک ناوبری 1
- دستگاه های الکترونیکی و کمک ناوبری 2
- کار روی نقشه
- دریانوردی ساحلی و تخمینی 1
- دریانوردی ساحلی و تخمینی 2
- دریانوردی نجومی 1
- دریانوردی نجومی 2
- اقتصاد دریایی حقوق و بیمه دریایی
- ساختمان کشتی های تجاری
- آرشیتکت کشتی (استاتیک)
- آرشیتکت کشتی (دینامیک)
- قوانین راه و علوم دریایی
- تخلیه و بارگیری 1
- ماشین های محرکه و ماشین های فرعی
- تکنولوژی کشتی
- تحلیل سازه ها
- آرشیتکت کشتی (استاتیک)
- آرشیتکت کشتی (مکانیک)
- ماشین های محرکه
- مهندسی دریا
- فیزیک موج
- علم مواد و شناخت فلزات
- ریاضیات مهندسی.
ادامه تحصیل در مقاطع بالاتر رشته مهندسی دریا
دوره ها و برنامه های مهندسی دریایی اغلب با مدرک لیسانس، فوق لیسانس یا دکترا در مهندسی دریا را شامل میشوند.
کارشناسی رشته مهندسی دریا شامل:
دانشجویان و فارغ التحصیلان این رشته با یادگیری زبان کشور مقصد، افزایش مهارت در بکارگیری نرم افزار های مورد نیاز این رشته، چاپ مقالات معتبر، شرکت در همایش ها و مسابقات بین المللی، معدل بالا در مقطع کارشناسی و … و مشارکت در پروژه های مهم میتوانند شانس پذیرش خود را در کشور مورد نظر بیشتر کنند.
بازار کار، موقعیت شغلی و میزان درآمد رشته مهندسی دریا
مهندسین دریا چه کاری انجام می دهند؟
کسانی که در سطح مهندس دریایی فعالیت می کنند ، اطمینان حاصل می کنند که موتورها و سیستم ها به طور کارآمد کار می کنند و فن آوری جدید و نوظهور را توسعه می دهند و با آنها سر و کار دارند. این مهندسین حرفه ای برای به کارگیری کارکنان و کارایی کارآمد کارخانه و در چارچوب قانون برای ایمنی و حفاظت از محیط زیست، به تخصص مدیریت نیاز دارند. تکنسین های مهندسی، با کارهای روزمره مهندسی سر و کار دارند و به طور معمول تیم های متخصص را هدایت می کنند.
- مهندسان دریا طراحی، توسعه و مسئولیت نصب ماشین آلات کشتی و تجهیزات مربوطه از جمله ماشین های پیشرانه و سیستم های منبع تغذیه را بر عهده می گیرند.
- بر سایر مهندسان و اعضای خدمه نظارت کرده و آنها را برای انجام کارهای عادی و اضطراری آموزش میدهند.
- برای اطمینان از انطباق کشتی ها با مقررات و استانداردهای بین المللی تجهیزات نجات دهنده و جلوگیری از آلودگی، فعالیت های نظارتی را انجام میدهند.
- برنامه ها، برآورد ها، برنامه های طراحی و ساخت و مشخصات قرارداد، از جمله مقررات خاص را تهیه میکنند.
- کنترل ها و سیستم های هشدار خودکار را بررسی، آزمایش و نگهداری میکنند.
مهندسین دریا کجا کار می کنند؟
بیشتر کارهای یک مهندس دریایی را در دفتر انجام میشود، اما مواردی وجود دارد که آزمایشات دریایی بخشی از کار است. مهندسین دریایی ممکن است وقت خود را در کشتی به آزمایش نحوه عملکرد کشتی، جمع آوری اطلاعات برای تعمیر و نگهداری یا به روزرسانی آینده بپردازند. مهندسین دریایی که در حفاری های دریایی تخصص دارند، معمولاً وقت خود را روی سکوی نفت می گذرانند تا نظارت بر تلاش های تعمیر و نگهداری یا تعمیرات سیستم های مکانیکی دکل را کنترل کنند.
درآمد و حقوق مهندس دریا
کارفرمایان مهندسان دریا عبارتند از:
- کشتی سازی، قایق سازی و مارینا
- شرکت های مهندسی دریایی
- نیروی دریایی بازرگانی
- نیروی دریایی دفاعی
- صنایع نفت و گاز دریایی و شرکتهای استخراج معدن
- شرکت های مشاوره دریایی
چناچه مهندسان دریا در سازمان های دولتی مشغول به کار شوند، براساس قانون مدیریت خدمات کشوری حقوق دریافت می کنند. اگر هم در بخش خصوصی شاغل باشند، با توجه به میزان مهارت، توانمندی، تجربه و همچنین نوع قرارداد و توافق صورت گرفته با کارفرما، درآمدهای مختلفی دارند. البته نوع فعالیت و بخشی که مهندس دریا در آن کار میکند نیز در میزان درآمد او تاثیرگذار است.
تواناییهای لازم برای رشته مهندسی دریا
یک مهندس دریا به مهارت های زیر نیاز دارد:
- علاقه به علوم، فن آوری و امور دریایی
- مهارت های عملی و فنی
- توانایی حل مسئله
- سطح بالایی از استقامت
- کار تیمی و مهارت های رهبری
نقاط ضعف رشته مهندسی دریا
- دشوار بودن اشتغال برای خانم ها
- کار می تواند از نظر جسمی و روحی طاقت فرسا باشد.
- رقابت برای اشتغال بسیار شدید است.
- شما فقط می توانید در تعداد محدودی از شرکتها قرار بگیرید که شما را استخدام می کنند.
- مقدار قابل توجهی از مهارت، دانش و تجربه مربوط به کار برای این حرفه مورد نیاز است.
- بیشتر اوقات سال از خانواده و دوستانتان جدا هستید.
- اگر تاب تحمل انزوا، آب و هوای سخت، دمای بالا، غذای بد را ندارید، کار چندان مناسبی برای شما نیست.
رتبه قبولی رشته مهندسی دریا
این آمار با توجه به قبولی های رشته مهندسی دریا در سال های گذشته است. دقت کنید که همیشه این اعداد ثابت نیستند و هر سال با توجه به انتخاب رشته داوطلبان، ممکن است قدری تغییر کند. همچنین بومی بودن هم تاثیر مهم در قبولی در شهر خودتان دارد.
نام دانشگاه | منطقه 1 | منطقه 2 | منطقه 3 |
دانشگاه صنعتي شريف | 1558 | 1879 | 870 |
دانشگاه صنعتي اميرکبير | 2341 | 2807 | 1332 |
دانشگاه دريانوردي وعلوم دريايي چابهار | 16068 | 36229 | 11065 |
دانشگاه علوم وفنون دريايي خرمشهر | 24420 | 22550 | 13306 |
حالا اگر می خواهید بدانید که در این رشته قبول می شوید یا نه، مقاله تخمین رتبه کنکور را مطالعه کنید. در این مقاله روش های تخمین رتبه را معرفی کرده ایم.