یکی از مهم ترین و تاثیرگذارترین بخش های کارنامه اولیه کنکور سراسری، تراز کنکور است. بسیاری از داوطلبان فرق بین تراز کنکور و رتبه کنکور را نمی دانند، همچنین داوطلبان زیادی از نحوه محاسبه تراز کنکور و اهمیت آن مطلع نیستند. در این مقاله می خواهیم با توضیحات کامل و جامعی به سوالات زیر پاسخ دهیم تا شما با مطالعه ی این مقاله به یک کنکوری همه چیزدان تبدیل شوید.😉
- تراز کنکور چیست و چه تاثیری در قبولی ما دارد؟
- فرق بین تراز کنکور و رتبه کنکور در چیست؟
- نحوه محاسبه تراز کنکور چطور است؟
- چه مواردی در تراز کنکور تاثیر می گذارد؟
تراز کنکور چیست؟
کارنامه اولیه کنکور سراسری حدودا یک ماه پس از برگزاری کنکور، منتشر می شود. معمولا بعد از دریافت کارنامه اولیه با عبارت تراز کنکور یا نمره کل مواجه می شوید. اما تراز کنکور چیست؟ بی شک تراز کنکور یکی از مهم ترین معیارهای قبولی داوطلبان در کنکور است.
تراز در لغت به معنای بالانس و تعادل است اما در کنکور تراز به معنی ارزش نمرات شما در درس‌های مختلف می‌باشد. ارزش نمرات شما در درس‌های مختلف با سختی‌های متفاوت، طبیعتاً یکسان نیست. به طور مثال ارزش یک سوال سخت فیزیک با یک سوال راحت زمین شناسی همتراز نیست زیرا پاسخ دهی افراد به این سوال کمتر می‌باشد.
برای درک بهتر مفهوم تراز به این مثال توجه کنید: فرض کنید در یک کلاس که سطح علمی دانش آموزان متوسط و رو به پایین است، یک دانش آموز نمره ۱۷ کسب می‌کند و نفر اول کلاس می‌شود اما در کلاس دیگر که سطح علمی دانش آموزان بالاست، تعداد نمره بالای ۱۷ زیاد است و فردی که نمره‌اش ۱۷ شده، نفر پانزدهم می‌شود.
در این مثال کاملاً معلوم است که ارزش یک نمره بسته به دیگر افراد تغییرپذیر می باشد بنابراین تراز، وضعیت دانش آموز را نسبت به سایر داوطلبان مشخص می‌کند، هرچه تراز بالا باشد به همان اندازه فرد وضعیت خوبی نسبت به سایر رقبا دارد و می‌تواند از رشته‌های خوبی قبول شود.
تراز کنکور یا نمره کنکور معیار تعیین کننده سطح علمی داوطلبان و همچنین مقایسه شرکت کنندگان باهم است. در واقع تراز کنکور ارزش نتیجه کنکور داوطلب را مشخص می کند. در کنکور سراسری برای هر سوال یک امتیاز در نظر گرفته شده. این بدین معنی است که داوطلب با توجه به تعداد و ارزش هر سوال پاسخ داده شده، یک امتیاز دریافت می کند. این امتیاز همان تراز کنکور است. پس هرچه تراز داوطلب نسبت به رقبا بالا تر باشد، شانس قبولی او در کد رشته انتخاب شده بیشتر می شود.
تراز سوابق تحصیلی
تا پیش از کنکور سال ۱۴۰۲ داوطلبان فقط دغدغه تراز آزمون کنکور را داشتند اما در دو سال اخیر یک دغدغه دیگر به درگیری‌های فکری دانش آموزان به نام تراز سوابق تحصیلی اضافه شد. تراز سوابق تحصیلی همان ترازی است که توسط نمرات امتحانات کتبی نهایی آن را به دست می‌آورید. همانطور که می‌دانید تاثیر این امتحانات در سال 1404 به 60 درصد رسیده است در نتیجه تراز به دست آمده از آن نیز بسیار مهم و تاثیرگذار می‌باشد.
تراز آزمون کنکور
همانطور که دانستیم 60 درصد نمره کل توسط سوابق تحصیلی به دست می‌آید اما 40 درصد دیگر چطور؟ 40 درصد باقیمانده نیز به آزمون کنکور اختصاص دارد درصدی که برای هر درس در کنکور کسب می‌کنید تعیین کننده تراز شما در کنکور است و در نهایت سازمان سنجش یک تراز کلی برای آزمون کنکور برای شما اعلام می کند.
نمره کل (تراز کل)
نمره کل نهایی در کنکور نیز یکی مهم ترین مواردی است که در کارنامه کنکور سراسری درج شده. تعداد کمی از داوطلبان با مفهوم این عدد در کارنامه کنکور سراسری آشنا هستند. به همین دلیل قدرتی هم برای تحلیل نمره کل نهایی ندارند و نمی توانند این نمره را به عنوان یکی از مهم ترین معیارها برای انتخاب رشته در نظر بگیرند.
نمره کل نهایی چیست؟ به میانگین وزنی آزمون اختصاصی و نمره کل سابقه تحصیلی گفته می شود. در کنکور 1404 تاثیر آزمون اختصاصی 40 درصد است. یعنی تاثیر نمره کل سابقه تحصیلی در سال 1404، 60 درصد قطعی است.
در نهایت با یک فرمول خاصی که در ادامه مقاله آن را ذکر میکنیم یک تراز کلی به دست می‌آید و ملاک انتخاب رشته ما خواهد شد. نمره سوابق تحصیلی و تراز آزمون کنکور توسط یک فرمول در نهایت یک تراز کل به ما می‌دهد.
تفاوت میان تراز کنکور و رتبه کنکور
بسیاری از داوطلبان تفاوت میان تراز کنکور و رتبه کنکور را نمی‌دانند و به اشتباه فکر می‌کنند تراز کنکور نام دیگر رتبه کنکور است اما نگران نباشید آکادمی دورخیز نمی‌گذارد دانش آموزان گل گلاب مطلبی را ندانسته سایت را ترک کنند.😎
برای بررسی بهتر تفاوت میان تراز کنکور و رتبه کنکور بیایید یک مثال را با هم بررسی کنیم تصور کنید در یک آزمون ۲۰۰۰ نفر داوطلب وجود دارد در نهایت رتبه داوطلبان عددی میان ۱ تا ۲۰۰۰ می‌آید پس با این مثال می‌فهمیم رتبه صرفاً ترتیب افراد را مشخص می‌کند اما ایراد کار کجاست؟
ایرادی که برای رتبه‌بندی وارد است این است که صرفاً برتری داوطلب نسبت به دیگران را مشخص می‌کند اما گزینه مناسبی برای مشخص کردن سطح علمی و تفاوت‌های ریز میان دانش آموزان نیست. بنابراین سازمان سنجش نیز برای مقایسه بهتر ملاک عمل خود را تراز قرار داده است از این رو هرچه رتبه نهایی داوطلب پایین تر باشد، نشان دهنده عملکرد بهتر در کنکور است. اما اگر داوطلب تراز بالاتری در کنکور کسب کند، نشان می دهد در مقایسه با سایر رقبا عملکرد بهتری داشته است.
نحوه محاسبه تراز کنکور و سوابق تحصیلی
نحوه محاسبه تراز کنکور یکی از سوالاتی است که اکثر داوطلبان با آن مواجه هستند و اکثراً به دنبال پاسخ این سوال در به در سایت‌های مختلف می‌گردند اما نکته جالب اینجاست که اغلب سایت‌های کنکوری این مطلب را به اشتباه برای دانش‌آموزان تعبیر می‌کنند پس اگر شما نیز مشتاق دانستن نحوه درست محاسبه تراز کنکور هستید با ما همراه باشید.
محاسبه نمره خام
با در نظر گرفتن تعداد پاسخ های صحیح، پاسخ های غلط و تعداد کل سوالات می توان نمره خام کنکور را به صورت درصد محاسبه کرد. می دانید که در کنکور سراسری پاسخ های درست را با ضریب 3 و برای پاسخ های غلط نمره منفی در نظر گرفته می شود. بنابراین برای محاسبه نمره خام کنکور باید از فرمول زیر استفاده کرد:
بالاترین نمره خام کنکور سراسری 100 درصد به معنای جواب صحیح دادن به همه ی سوالات و پایین ترین نمره خام کنکور 33/33- به معنای اینکه داوطلب به همه سوالات پاسخ اشتباه داده.
در مورد نحوه محاسبه نمره خام امتحانات از 20 نمره هم طبیعتاً همه شما بلد هستید و نیاز به توضیح نیست. 🙂
محاسبه نمره تراز
اگر یک فرد از میانگین زنگوله ای جامعه آماری فاصله بیشتری داشته باشد آن فرد تراز بالاتر یا پایین تری نسبت به تراز میانگین خواهد داشت برای محاسبه نمره تراز از فرمول زیر استفاده می شود:
در این فرمول انحراف معیار مقدار 3- تا 3+ است که هرچقدر بزرگ تر باشد تراز بالاتری به ما می دهد. انحراف معیار یعنی تفاوت درصد داوطلب با درصد میانگین جامعه اماری کل داوطلبان کنکور. مقدار انحراف معیار معمولاً بین 2- تا 2+ است و فقط 5% از داوطلبان انحراف معیار خارج از این محدوده کسب می کنند. استفاده از انحراف معیار کمک می کند تا وابستگی نمره تراز به نمره خام از بین برود و به میانگین جامعه وابسته شود. این یعنی اگر درسی سخت باشد و میانگین داوطلبین در ان درس پایین باشد داوطلب با نمره خام پایین تر نمره تراز مطلوب خود را به دست می آورد. این توضیحات هم برای تراز سوابق تحصیلی و هم تراز آزمون کنکور صحیح است.
فرض کنید فردی انحراف معیارش از سایر داوطلبان 2/5 است در این صورت طبق جایگذاری زیر تراز آن فرد 10000 خواهد شد.
محاسبه تراز کل با تاثیر قطعی معدل
برای محاسبه تراز کل همانطور که دانستیم هم تراز سوابق تحصیلی تاثیر دارد و هم تراز آزمون کنکور به همین علت با قرار دادن ترازهای داده شده توسط سازمان سنجش در فرمول زیر می‌توان تراز کلی را حساب کرد. بعد از محاسبه نمره خام هر درس و محاسبه تراز هر کدام می توان از فرمول زیر برای محاسبه تراز کل کنکور استفاده کرد:
آخرین مرحله برای محاسبه تراز کنکور، محاسبه تراز کل است. پس از محاسبه نمره خام کنکور و همچنین محاسبه نمره تراز برای هر درس می توانید با استفاده از فرمول زیر تراز کل خود را محاسبه کنید:
برای یادگیری کامل محاسبه تراز کل بیایید یک مثال را با یکدیگر بررسی کنیم. فکر کنید فردی تراز سوابق تحصیلی اش 8500 است و در کنکور نیز تراز 7000 را به دست آورده حالا اعداد را در فرمول جایگزاری می کنیم و میبینیم تراز کل این فرد 7600 می شود.
بیشترین و کمترین تراز کنکور
کنکور از چند نمره است؟ نمره کل کنکور یا همان تراز کل آزمون اختصاصی بر اساس عملکرد داوطلب در جلسه آزمون تعیین می شود. به عبارت دیگر تراز کل آزمون از میانگین تراز دروس آزمون به دست می آید.
محدوده تراز کنکور معمولاً از 3000 تا 12500 می باشد. به همین دلیل داوطلابان برتر با ترازهای بالای 12000 و 12500 بهترین ترازهای کنکور را کسب می کنند. اما میانگین تراز حدود 6000 تا 7000 است. یعنی هرچه تراز شما از 6000 به سمت 12500 حرکت کند یعنی سطح علمی شما از میانگین جامعه آماری بالاتر است. جالب است بدانید که تراز می تواند منفی باشد یعنی اگر داوطلبی نسبت به جامعه آماری عملکرد ضعیفی داشته باشد ممکن است تراز منفی کسب کند.
موارد تاثیرگذار در تراز کنکور
همانطور که مفهوم تراز را فهمیدیم حال می‌خواهیم بدانیم چه مواردی بر تراز کنکور ما تاثیر می‌گذارد با بررسی هر کدام موارد تاثیرگذار در مقدار تراز را می‌شناسیم و آگاهی کاملی نسبت به تراز کنکور به دست می‌آوریم پس ما با همراه باشید تا این بخش را نیز به سبد اطلاعاتمان وارد کنیم.😁
تعداد داوطلبان کنکور
از اولین و مهم‌ترین عوامل تاثیرگذار در تراز کنکور تعداد شرکت کننده‌ها در آزمون کنکور می‌باشد. به این معنی که اگر در کنکوری که شما شرکت می‌کنید تعداد داوطلبان در همان سال کم باشد ترازی که به شما اختصاص خواهد یافت کم می‌شود و بالعکس.
سطح علمی داوطلبان کنکور
یکی از اساسی‌ترین فاکتورهای تاثیرگذار در تراز کنکور سطح علمی افراد شرکت کننده در کنکور است اگر سطح علمی رقبای شما بالا باشد کسب تراز بالا سخت‌تر می‌شود اما اگر رقبای شما افرادی با سطح علمی پایین باشند کسب تراز بالا راحت‌تر خواهد شد.
سطح سوالات آزمون
یکی دیگر از عوامل تاثیرگذار در تراز کنکور سختی آسانی سوالات آزمون می‌باشد. در کنکور سوالات به سه دسته آسان متوسط و سخت تقسیم بندی می‌شوند البته باید به این نکته توجه بکنید که درصد پایین دانش آموز در یک درس نشان دهنده ضعیف بودن نیست و بالعکس بالا زدن درصد در یک درس نشانه قوت یک فرد نیست.
اگر فردی بتواند تعداد سوالات سخت بیشتری بزند، می‌تواند تراز بهتری کسب کند زیرا تعداد کمی از داوطلبان می‌توانند به آن سوال پاسخ بدهند، در نتیجه تراز فرد بالا می‌رود.
جمع بندی
در این مقاله به طور مفصل درباره تراز کنکور و همچنین تاثیر و اهمیت آن در نتیجه کنکور صحبت کردیم. سپس به توضیح فرق تراز با نمره، نحوه محاسبه تراز کنکور و معرفی حداقل و حداکثر تراز کنکور پرداختیم. در پایان هم درمورد موارد تاثیرگذار در تراز صحبت کردیم. ما در این مقاله تلاش کرده ایم تا مجموعه ای کامل از آنچه لازم است درباره تراز کنکور بدانیدT فراهم کنیم. یکی از اهداف آکادمی دورخیز این است که اطلاعات درست، جامع و ارزشمندی به دانش آموزان ارائه کند، اگر تو هم می خواهی یک دورخیزی شوی صفحه مشاوره کنکور می تواند به تو کمک بکند.😊
پاسخ به سوالات متداول
تراز کنکور چیست؟
- به طور کلی تراز همان امتیازی است که از پاسخ دادن به تعداد سوالات به دست آورده اید که سطح علمی شما را نسبت به رقبا مشخص می کند.
تفاوت میان تراز کنکور و رتبه کنکور در چیست؟
- رتبه کنکور به ترتیب داوطلبان برحسب سطح علمی گفته می شود اما تراز اطلاعات دقیق از سطح علمی داوطلبان می دهد و مقایسه ی مناسب تری میان داوطلبان است.
نحوه محاسبه تراز کنکور چگونه است؟
- در طول مقاله به طور کامل و جامع نحوه محاسبه تراز کنکور را به شما دانش آموزان عزیز توضیح دادیم.
چه مواردی در تراز کنکور تاثیر می گذارند؟
- سطح دشواری سوالات، تعداد داوطلبان و سطح علمی آنها از جمله موارد تاثیرگذار در تراز کنکور می باشد.
