بعید است که اسم رشته علوم تربیتی تا به حال به گوش کسی نخورده باشد. رشته علوم تربیتی از قدیم الایام وجود داشته و بسیار شناخته شده است که هدف از وجود این رشته هم تربیت و آموزش به محصلان هر جامعه ای می باشد. محصلان شامل دانش آموزان از پایه اول ابتدایی تا سال دوازدهم می شوند. در این مقاله می خواهیم رشته علوم تربیتی را به طور کامل معرفی کنیم و به مزایا و معایب آن هم اشاره نماییم. این مقاله را از دست ندهید و تا پایان با ما باشید. 😃
رشته علوم تربیتی چیست؟
رشته علوم تربیتی از رشته های علوم انسانی است که در آن دانشجویان باید با دو اصل مهم آموزش و پرورش آشنا شده و بتوانند آن ها را در وجود علم آموزان جامعه نهادینه کنند. امر آموزش شامل آموزش زمینه های علمی و رفتاری است و برای تحقق آن دانشجوی رشته علوم تربیتی ناگزیر با بسیاری دیگر از رشته های علوم تجربی و نظری در ارتباط خواهد بود. از جمله این رشته ها رشته ریاضی، زیست شناسی، ادبیات، روان شناسی و… هستند. زمینه پرورش محصلان هم از دیگر اهدافی است که دانشجو باید در انتهای تحصیلش آن را فرا بگیرد. نکته قابل توجه در خصوص پذیرش این رشته آن است که از هر رشته تجربی و ریاضی و انسانی امکان ورود به رشته علوم تربیتی وجود دارد.
دروس الزامی رشته علوم تربیتی چه هستند؟
از آن جایی که رشته علوم تربیتی از رشته هایی است که در مقطع کارشناسی هم گرایش های مختلفی دارد دروس مشترک و غیر مشترک در آن وجود دارد. در این جا تنها می توان به دروس مشترک اشاره کرد که عبارت اند از:
- تاریخ آموزش و پروش در اسلام و ایران
- فلسفه آموزش و پرورش
- اصول و مبانی آموزش و پرورش
- آموزش و پرورش تطبیقی
- آموزش و پرورش ابتدایی راهنمایی و متوسطه
- اخلاق اسلامی
- روش ها و فنون تدریس
- روانشناسی عمومی
- روانشناسی تربیتی
- روانشناسی رشد کودکی و نوجوانی
- جامعه‌شناسی عمومی
- جامعه‌شناسی آموزش و پرورش
- اقتصاد آموزش و پرورش
- مقدمات مدیریت آموزشی
- مقدمات برنامه‌ریزی آموزشی و درسی
- آموزش و پرورش کودکان استثنائی
- مقدمات مشاوره و راهنمایی
- مقدمات تکنولوژی آموزشی
- آشنایی با کتابخانه و اصول کتابداری
- روش‌های آماری در علوم تربیتی
- سنجش و اندازه‌گیری در علوم تربیتی
- مقدمات روش تحقیق در علوم تربیتی
ادامه تحصیل در رشته علوم تربیتی
اول به گرایش های خود مقطع کارشناسی این رشته باید اشاره کرد:
- تکنولوژی آموزشی
- آموزش پیش دبستانی و دبستانی
- مدیریت و برنامه‌ریزی آموزشی
- آموزش و پرورش کودکان استثنایی
- راهنمایی و مشاوره
در مقطع کارشناسی ارشد رشته علوم تربیتی این گرایش ها وجود دارند:
- رشته‌های برنامه‌ریزی آموزشی
- آموزش و پرورش تطبیقی
- برنامه‌ریزی درسی
- تحقیقات آموزشی
- آموزش و پرورش استثنایی
- روانشناسی تربیتی
- آموزش بزرگسالان
- مشاوره و راهنمایی
- آموزش و بهسازی منابع انسانی
- تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت
- تکنولوژی آموزشی
- مدیریت و برنامه‌ریزی آموزش عالی
- سنجش و اندازه‌گیری در آموزش و پرورش
در مقطع دکتری رشته علوم تربیتی هم این گرایش ها موجودند:
- تاریخ و فلسفه تعلیم و تربیت
- برنامه‌ریزی درسی
- روانشناسی تربیتی
- سنجش آموزش
- برنامه‌ریزی توسعه آموزش عالی
- برنامه‌ریزی درسی در آموزش عالی
- مدیریت آموزش عالی
- اقتصاد آموزش عالی
- برنامه‌ریزی آموزش از راه دور
بازار کار رشته علوم تربیتی چگونه است؟
به دلیل وجود گرایش های مختلف در مقطع کارشناسی رشته علوم تربیتی آینده کاری هر یک از این گرایش ها هم بالطبع متمایز از هم می باشد. در کل پس از فارغ التحصیلی از رشته علوم تربیتی فرصت شغلی قطعا در هر کدام از این گرایش ها وجود دارد اما اگر به دنبال موارد دیگری مثل حقوق شغل و محیط آموزشی مرتبط با گرایش باشید باید گرایش به گرایش بررسی کرد.
بازار کار گرایش آموزش و پرورش پیش دبستانی و دبستانی
طول دوره تحصیل در گرایش آموزش و پرورش پیش دبستانی و دبستانی در مقطع کارشناسی حدودا چهار تا شش سال است و تمام دروس در 8 ترم برنامه ریزی شده است. کل واحدهای درسی رشته آموزش و پرورش پیش دبستانی و دبستانی 142 واحد درسی است که 23 واحد آن مربوط به دروس عمومی است و 61 واحد دروس اصلی بوده و 50 واحد دروس تخصصی و 8 واحد نیز به دروس اختیاری اختصاص دارد. فارغ التحصیلان رشته علوم تربیتی گرایش آموزش پیش دبستانی و دبستان پس از اتمام تحصیلات خود می توانند به عنوان مربی دوره های پیش دبستانی و مدیریت مدارس ابتدائی و معلم مدارس ابتدایی و یا امور غیر مرتبط با مدارس مثل کارشناس کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان یا کارشناس آموزش و برنامه ریزی سازمان بهزیستی و… مشغول به کار شوند.
بازار کار گرایش تکنولوژی آموزشی
گرایش تکنولوژی آموزشی در اصل به معلمان آموزش می دهد که چگونه به معلمانی وظیفه شناس و باتدبیر تبدیل شوند و چگونه شیوه تدریس خود به دانش آموزان را بر پایه ی دوران رشد و یادگیری آن ها بنا بگذارند. در رابطه با بازار کار و آینده شغلی این گرایش لازم است بدانید به دلیل اینکه هنوز این نوع نگرش آموزشی در کشور ما جاافتاده نشده است فارغ التحصیلان این گرایش عمدتا جذب مدارس غیرانتفاعی می شوند و کار آیی این مدارس هم بدین صورت افزایش پیدا می کند. همچنین برخی از فارغ التحصیلان این گرایش می توانند به فعالیت در وزارت ارشاد یا کانون پرورش فکری کودکان و نوجوانان بپردازند.
بازار کار گرایش مدیریت و برنامه ریزی
گرایش مدیریت و برنامه ریزی رشته ی میان رشته ای است و ترکیبی از رشته های جامعه شناسی، روانشناسی، فلسفه، مدیریت و آمار و… می باشد. در این گرایش همان طور که از نامش پیداست نحوه صحیح مدیریت در مدارس و آموزش و پرورش و برنامه ریزی های کوتاه مدت و بلند مدت در امور کتب و وزارت آموزش و پرورش، یاد داده می شود. این گرایش بازار کار مناسبی دارد و فارغ التحصیلان این گرایش می توانند مستقیما جذب خود وزارت آموزش و پرورش شوند و یا در سازمان های دولتی از جمله “سازمان های مدیریت و برنامه‌ریزی” یا “برنامه و بودجه” فعالیت داشته باشند.
بازار کار گرایش کودکان و دانش آموزان استثنایی
متناسب با گرایش فارغ التحصیل رشته علوم تربیتی، حقوق و درآمد این عزیزان با هم متفاوت است. هم چنین با ادامه تحصیل در مقاطع ارشد و دکتری حقوق در اغلب موارد افزایش می یابد پس نمی توان نرخ ثابتی برای کارمندان رشته علوم تربیتی در نظر گرفت. اما در کل بدلیل دولتی بودن کارهای رشته علوم تربیتی می توان درآمد را از 2 میلیون تومان تا 6 میلیون تومان در متوسط ترین حالت در نظر گرفت.
رتبه لازم برای قبولی در رشته علوم تربیتی چقدر است؟
دانشگاه تهران که بهترین دانشگاه در این رشته به حساب می آید تا رتبه 1000 منطقه یک و دو و 2000 منطقه سه را در سال 1398 پذیرفته است. در درجه بعد دانشگاه های علامه طباطبایی و شهید بهشتی تهران قرار دارند که تا حدود رتبه 10هزار کشوری را می پذیرند. اما رتبه لازم برای قبولی در رشته علوم تربیتی تا 30 هزار کشوری است. رتبه قبولی در دانشگاه آزاد تا 60 هزار کشوری می باشد.
عرفان میرزایی
